Stel dat je in het vliegtuig alle ruimte had om je te bewegen en om je stoel bijvoorbeeld eens lekker naar achteren te gooien. Hoeveel zou je daar dan voor willen betalen? Dat was de onderzoeksvraag die twee wetenschappers in de Verenigde Staten stelden. Wat zou een ligstoel in het vliegtuig nu eigenlijk precies waard zijn?
Je hebt er zelf waarschijnlijk ook voldoende ervaring mee. De passagier voor je gooit ongevraagd zijn stoel achterover terwijl jij nog de ideale zithouding zoekt en je spullen op het klaptafeltje had liggen. Voor veel mensen is geen ergernis groter in het vliegverkeer. Ook de onderzoekers hadden hier ervaring mee. Dit bracht hen dan ook op het idee van het onderzoek.
Aardige som
Het doel van het onderzoek was om de precieze prijs die mensen over hadden voor een stoel die vrij te bewegen was zonder ergernissen onder passagiers. De proefpersonen moesten zich een vlucht van zes uur van New York naar LA voorstellen. Daarbij moesten ze zich inbeelden dat op elk onverwacht moment de passagier voor hen de stoel naar achteren kon zetten.
De uitkomst was opvallend precies. Zo bleek dat passagiers gemiddeld 41 dollar aan compensatie willen zien als het achteroverleunen in de ligstoel zou worden verboden. Omgekeerd zouden passagiers tot wel 18 dollar willen bijbetalen om anderen ervan te beletten de stoel achterover te kunnen zetten.
Dit betekent dus dat de voorste passagier meer waarde aan zijn eigen stoel hecht dan de achterste passagier aan de stoel voor hem. De economische waarde van de voorste stoel is flink groter dan die van de stoel erachter.
De benen kunnen strekken
Stel nu dat het niet meer zomaar zo mogen om de stoel in de ligstand te plaatsen. Stel dat hierover eerst onderlinge afspraken met de passagiers gemaakt moeten worden. Dan zou er dus vanuit een omgekeerde positie onderhandeld moeten worden. In dat geval willen de voorste passagiers nog maar 12 dollar uitgeven om de stoel naar achter te kunnen zetten. Ondertussen willen de achterste passagiers nog altijd 39 dollar compensatie voor een rugleuning die naar achter komt.
Dit is volgens de onderzoekers te verklaren aan de hand van het idee van eigendom. De passagier die denkt dat hij eigendom is van een betreffend stukje beenruimte wil deze ruimte om de benen te kunnen strekken graag behouden.
Ruzie en verwondingen
Dat het naar achter zetten van een rugleuning echter wel regelmatig tot ongeregeldheden in het vliegtuig zorgt is wel bekend. Zo waren er recentelijk nog verschillende vuistgevechten in de Verenigde Staten vanwege deze situaties. De vliegtuigen moesten zelfs van hun koers afwijken hierdoor. In één geval zou er zelfs een poging tot verwurging zijn gedaan.
In Nieuw-Zeeland leidde de irritatie tot een gigantische boete. De passagier die de rugleuning naar zich toe zag komen begon wild om zich heen te slaan en te schoppen en bracht de passagier voor hem flinke verwondingen, waaronder een whiplash toe. De boete liep op tot enkele honderden dollars.
Hulpmiddelen
Cathay Pacific, de luchtvaartmaatschappij van Hongkong heeft een andere optie bedacht. De stoelen van deze luchtvaartmaatschappij beschikken namelijk over stoelen met zittingen die naar voren schuiven, in plaats van leuningen die achterover klappen. Hierdoor zou zowel de voorste passagier kunnen leunen als de achterste passagier goede beenruimte hebben. De stoelen bleken echter geen succes.
Een ondernemer bedacht de Knee Defender. Daarmee kon een stoel worden geblokkeerd waardoor deze niet meer achterover kon zakken. Bij de meeste luchtmaatschappijen is het gebruik van dit apparaat echter niet langer toegestaan.
Meer betalen niet nodig op korte vlucht
Vlieg je vanaf Nederland naar bijvoorbeeld Italie. Dan is meer betalen voor beenruimte niet nodig. Je hebt niet heel veel last van minder beenruimte, want binnen 2 uur sta je al weer buiten het vliegtuig. Een leuke optie is bijvoorbeeld een vakantie in Toscane. Daar ben je binnen 2 uur vliegen.
